Sûz-i dîlârâ makâmı özellikleri
- Durağı: Rast perdesidir.
- Seyri: Çıkıcı ve inici-çıkıcı olarak kullanılmıştır.
- Dizisi: Çargâh perdesindeki Çargâh makâmı dizisine, Rast perdesindeki Çargâh dizisinin karıştırılmasından meydana gelmiştir.
- Güçlüsü: Bâzen Çargâh, bâzen de Nevâ perdeleri güçlü olarak kullanılmıştır.
- Donanımı: Donanıma hiçbir işaret konulmaz.
- Yeden’i: 1. aralıktaki küçük mücenneb diyezli fa Geveşt perdesidir.
Makâmın seyri
Makâmın seyrine, yukarıda gösterilen dizilerin biri kullanılarak başlanır. Bu iki dizinin seslerinde karışık gezinilerek Çargâh veya Neva perdelerinde asma kalış gösterilir. Rast perdesindeki Mâhur dizisini sıkça kullanır. Ancak bu dizi Çargâh makâmı dizisinin aynı olmasına rağmen yerindeki Çargâh gibi kullanılmaz.
Fazla genişleme seslerinin kullanılmadığı makâmın genişlemesi, Gerdaniye perdesi üzerindeki genellikle Bûselik’li olarak yapılır. Dizi seslerinde dolaşılırken, yerinde Hicaz ve yerinde Nikriz yapılabilir. Tekrar dizinin seslerine dönülerek Rast perdesinde Çargâh dizisinin sesleriyle karar verilir.
