Şuğul Formu
Güfteleri Arapça olan, bununla beraber ekserisi Türkler tarafından bestelenen ilâhîlere Şuğul denir. İlâhîden başka bir parçanın güftesi Arapça ise, bu esere Şuğul adı verilmez.
Şuğuller’in sayısı ilâhîlere nazaran çok azdır. Arapça güfteli ilâhîlere ilk olarak Şuğul adını kimin verdiği bilinmemektedir.
Güftelerinin konusunu ise, Allah’ın vasfedilmesi ve Peygamberimizin medh edilmesi teşkil eder.
Şuğuller, sanat bakımından, ilâhîlere göre daha basit, hafif ve hareketlidirler. Sözleri Arapça olmasına rağmen, kolay anlaşılır ve ezberlenebilir nitelikte olmaları dikkat çeker. Akıcı bir ritim ve üslûpları vardır.
Şuğuller, özellikle Arap kökenli tarikatlardan olan ve zikirlerini kıyâmî (ayakta) olarak yapan, Kâdirî, Rufaî, Sa’dî, Bedevî ve Şazelî tarikatında okunmuşlardır. Şuğuller genellikle zikir esnasında okundukları için, zikrin ritrnine uygun düşen Nîm sofyan, Sofyan ve Düyek gibi usûllerle bestelenmişlerdir. Dr. Yavuz Demirtaş
Kaynak: ktp.isam.org.tr