Fantezi Şarkı Formu
19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başlarını kapsayan dönemde, bütün bestekârların yalnızca şarkı formunda eserler bestelediği görülmektedir.
Ancak 20. yüzyıl başlarında sayısı hızla çoğalan klasik formdaki şarkıların yanı sıra, özellikle 1930’lu yıllardan başlayarak, geleneksel şarkı şekline uymayan, bölümler arasında denge bulunmayan, hatta şiir açısından şarkı formundan ayrılan eserler bestelenmeye başlanmış ve bu tür eserlere “Fantezi şarkı” denmiştir.
Fantezi şarkıların yanı sıra, II. Dünyâ Savaşı yıllarında yâni 1940 yıllarından sonra Türkiye’de Avrupa ve Amerikan filmlerinin yerini özellikle Mısır ve diğer Arap ülkelerinin filmlerine bırakmasıyla birlikte, artık tamamen ihtiyaca yönelik şarkılar bestelenmeye başlanmıştır.
Bunun sebebi de, filmlere Türkçe dublaj yapılırken sözlü müzik eserlerinin yerine Türkçe eserlerin monte edilmesi zorunluluğunun doğması ve bunun sonucunda da bir film müziği akımının başlamasıdır.
Yabancı filmlerde yer alan müziklerin süre olarak uzun olması sebebiyle, yerlerine konulan Türkçe şarkıların da süre olarak daha uzun olması için daha uzun şarkı sözlerine ihtiyaç duyulmuş ve sonuçta hiçbir açıdan klasik şarkı formuna uymayan yeni bir form ortaya çıkmıştır.
20. yüzyılla birlikte başlayan bu fantezi şarkı ve film şarkısı akımı ile pek çok bestekâr, klasik şarkı formu ile birlikte bu formda eserler de bestelemişlerdir. Bu bestekârların en önemlilerine Sâdettin Kaynak ve Münir Nurettin Selçuk gibi isimler örnek olarak verilebilir.
20. yüzyılla birlikte günümüze gelindiğinde ise, şarkı formunun özellikle fantezi ve film şarkısı akımları sebebiyle klasik yapısını kaybederek, daha serbest bir yapı kazandığı ve artık beste formu olma özelliğinin kaybolduğu görülmektedir.
Bu nedenle klasik besteleniş şekli kaybolan şarkı formu, otuzdan fazla şekli olan bir yapıya dönüşmüş, şarkılar da kendi arasında fantezi şarkılar, film şarkıları gibi şekillerde ve hatta daha ileri bir boyut kazanarak Onur Akdoğu’nun çalışmasında olduğu gibi, çocuk ve gençlik şarkıları, fasıl şarkısı, solo şarkı, piyasa şarkısı ve eğlence şarkısı şeklinde sınıflandırılmıştır. Kaynak: ayk.gov.tr
