Şevk-efzâ makâmı özellikleri
- Durağı: Acem Aşirân perdesidir.
- Seyri: İnicidir.
- Dizisi: Makâm, Çargâh perdesindeki Zirgüle’li Hicaz dizisine, yerinde Acem Aşirân dizisinin (Acem Aşirân’da Çargâh dizisi) ve yine Acem Aşirân perdesinde Nikriz beşlisinin eklenmesinden meydana gelmiştir.
- Güçlüsü: Birinci mertebe güçlü Gerdâniye perdesidir. Seyre bu perde eksen olarak başlanır ve yine bu perdede Hicaz çeşnisi ile makâmın yarım kararı yapılır.
- Donanımı: Si için koma bemolü, re için bakiye bemolü donanıma yazılır.
- Yeden’i: 1. çizgideki mi Hüseyni Aşirân perdesidir.
- Genişlemesi: Şevk-efzâ makâmı, yapısı gereği oldukça geniş bir seyir alanına sahiptir. Bu bakımdan ayrıca genişletilmemiştir.
Makâmın seyri
Birinci mertebe güçlü Gerdâniye perdesi civârından Gerdâniye eksen olmak üzere seyre başlanır. Bu perdenin iki tarafındaki çeşnilerde karışık gezinildikten sonra, güçlü Gerdâniye perdesinde Hicaz çeşnili veya Acem perdesinde Nikriz çeşnili yarım karar yapılabilir.
Sonra gereken yerlerde gerekli asma kararlar da gösterilerek, Çargâh perdesine kadar inilir ve bu perdede Zirgüle’li Hicaz çeşnili, Kürdi perdesinde de Nikriz çeşnili asma kararlar yapılır. Daha sonra Acem Aşirân dizisine geçilir.
Bu dizide de karışık gezindikten ve gerekli asma kararları gösterdikten sonra, Acem Aşirân perdesindeki Nikriz beşlisine geçilir. Bu beşli ile Acem Aşirân perdesinde genellikle yedenli tam karar yapılır.